Premie świąteczne to dodatkowe gratyfikacje finansowe lub rzeczowe, które pracodawcy przyznają pracownikom z okazji świąt, najczęściej Bożego Narodzenia. Choć nie są obowiązkowe, wiele firm decyduje się na ich wypłatę jako formę docenienia zaangażowania zespołu.

Ich znaczenie wykracza poza sam aspekt finansowy. Dobrze zaplanowane premie świąteczne wzmacniają motywację, zwiększają lojalność pracowników i budują pozytywną atmosferę w organizacji. Dla wielu osób są również ważnym wsparciem budżetowym w okresie wzmożonych wydatków świątecznych.

‍

Jakie są rodzaje premii świątecznych?

Premie świąteczne mogą przyjmować różne formy, w zależności od polityki firmy, jej kondycji finansowej oraz lokalnych regulacji prawnych. Niektóre przedsiębiorstwa traktują je jako stały element wynagrodzenia motywacyjnego, inne wprowadzają je jedynie okazjonalnie. Wyróżniamy kilka głównych rodzajów premii świątecznych:

Premie pieniężne

To najczęściej stosowana forma gratyfikacji świątecznej, polegająca na wypłacie dodatkowej kwoty do wynagrodzenia. Tego typu premie są najbardziej cenione przez pracowników, jednak mogą wiązać się z koniecznością opodatkowania oraz odprowadzenia składek na ubezpieczenia społeczne.

Bony podarunkowe

Niektóre firmy zamiast gotówki oferują bony, które można wykorzystać na zakupy w określonych sklepach lub sieciach handlowych. Popularne są zarówno bony papierowe, jak i elektroniczne karty podarunkowe. Zaletą tej formy gratyfikacji jest możliwość dostosowania jej do potrzeb pracowników - w zależności od oferty mogą oni wykorzystać bony na zakup żywności, odzieży, elektroniki czy usług, np. w restauracjach lub kinach.

Dodatkowe dni wolne

Niektóre przedsiębiorstwa oferują pracownikom dodatkowe dni wolne w okresie świątecznym, co pozwala na dłuższy odpoczynek i spędzenie więcej czasu z rodziną. Może to przybierać formę dodatkowego dnia urlopu przyznawanego przez pracodawcę, lub skróconych godzin pracy w okresie świątecznym. Dla wielu pracowników taka forma gratyfikacji jest bardziej wartościowa niż premie finansowe, zwłaszcza jeśli łączy się z możliwością lepszego zaplanowania świątecznych przygotowań.

Kosze upominkowe i prezenty

Tradycyjną formą premii są paczki świąteczne zawierające produkty spożywcze, słodycze, kosmetyki lub inne drobne upominki. W zależności od polityki firmy mogą być one jednakowe dla wszystkich lub dostosowane do indywidualnych preferencji pracowników. Niektóre firmy oferują możliwość wyboru zawartości paczki, np. produkty dla dzieci, zestawy wegańskie czy regionalne specjały. Choć wartość materialna takich prezentów bywa niższa niż premii finansowych, mają one duży ładunek emocjonalny i wzmacniają relacje w firmie. Personalizowane upominki mogą dodatkowo podkreślić indywidualne podejście pracodawcy do zespołu.

‍

Jakie korzyści wynikają z premii świątecznych?

Dobrze zaplanowane premie świąteczne przynoszą korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Nie są one jedynie dodatkowym świadczeniem finansowym -mogą pełnić istotną rolę w budowaniu pozytywnych relacji w firmie, wzmacnianiu motywacji zespołu oraz poprawie wizerunku przedsiębiorstwa.

Korzyści dla pracowników

• wzrost motywacji i satysfakcji z pracy - premie świąteczne są wyrazem uznania za trud włożony w pracę przez cały rok. Pracownicy, którzy czują się docenieni, są bardziej zmotywowani do dalszego zaangażowania i lojalni wobec pracodawcy. Regularne gratyfikacje zwiększają ich poczucie wartości i wpływają na poziom zadowolenia z pracy.

• wsparcie finansowe w okresie wzmożonych wydatków - święta to czas, który często wiąże się z wysokimi kosztami – zakupami, prezentami, podróżami czy organizacją spotkań rodzinnych. Premia świąteczna pomaga pokryć część tych wydatków, pozwalając cieszyć się okresem świątecznym bez nadmiernych obciążeń budżetu domowego.

• podniesienie morale zespołu - wspólne celebrowanie sukcesów firmy poprzez premie świąteczne wzmacnia ducha zespołowego i poprawia atmosferę w miejscu pracy. Dodatkowe gratyfikacje, nawet w formie pozafinansowej, pokazują, że pracodawca dba o dobrostan swojego zespołu.

Korzyści dla pracodawców

• zwiększenie lojalności i ograniczenie rotacji pracowników - firmy, które regularnie nagradzają swoich pracowników, budują poczucie stabilności i bezpieczeństwa wśród zespołu. Pracownicy doceniają takie działania i rzadziej rozważają zmianę pracy, co pozwala ograniczyć koszty rekrutacji i wdrażania nowych osób.

poprawa wizerunku firmy jako atrakcyjnego pracodawcy - przedsiębiorstwa oferujące premie świąteczne są postrzegane jako bardziej przyjazne i dbające o swoich pracowników. To pozytywnie wpływa na employer branding, zwiększając atrakcyjność firmy w oczach potencjalnych kandydatów na rynku pracy.

wzrost efektywności i zaangażowania pracowników - pracownicy, którzy otrzymują dodatkowe gratyfikacje, często wykazują większą chęć do efektywnej pracy. Docenienie ich wysiłku motywuje do osiągania lepszych wyników i przyczynia się do poprawy wydajności całego zespołu, co może przełożyć się na lepsze wyniki finansowe firmy.

wzmacnianie kultury organizacyjnej i relacji w zespole - premie świąteczne, szczególnie w formie benefitów pozapłacowych (np. upominków, spotkań świątecznych), sprzyjają integracji pracowników i budują pozytywną atmosferę w firmie. Wzmocnione relacje wewnątrz zespołu mogą przełożyć się na lepszą współpracę i większe zaangażowanie w codzienne obowiązki.

korzystne rozwiązania podatkowe - wniektórych przypadkach premie świąteczne mogą być finansowane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, co pozwala na zmniejszenie kosztów podatkowych dla pracodawcy. Odpowiednio zaplanowane świadczenia mogą stanowić optymalne rozwiązanie zarówno dla firmy, jak i jej pracowników.

‍

Czy premie świąteczne podlegają opodatkowaniu?

Premie świąteczne, choć stanowią popularny element wynagradzania pracowników, podlegają określonym regulacjom podatkowym i składkowym. Sposób ich opodatkowania oraz oskładkowania zależy przede wszystkim od ich formy oraz źródła finansowania.

Opodatkowanie premii pieniężnych

Premie świąteczne wypłacane w formie gotówkowej lub przelewem na konto pracownika są traktowane jako przychód ze stosunku pracy. Oznacza to, że podlegają:

• podatkowi dochodowemu od osób fizycznych (PIT) – zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa o PIT), wszelkie wypłaty pieniężne związane z zatrudnieniem są uznawane za przychód pracownika, co oznacza obowiązek ich opodatkowania,
• składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne – na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, premie pieniężne stanowią podstawę wymiaru składek na ZUS.

W praktyce oznacza to, że pracodawca, wypłacając premię świąteczną, musi potrącić zaliczkę na podatek dochodowy oraz składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Pracownik otrzymuje więc kwotę netto, pomniejszoną o te należności.

Opodatkowanie bonów, kart przedpłaconych i prezentów

Alternatywą dla premii pieniężnych są świadczenia rzeczowe, takie jak:

• bony towarowe,
• karty podarunkowe,
• paczki świąteczne,
• inne upominki (np. elektronika, zestawy świąteczne).

W przypadku bonów i kart przedpłaconych sytuacja podatkowa jest bardziej skomplikowana. Jeśli są one finansowane ze środków obrotowych pracodawcy, traktowane są tak samo jak premie pieniężne i podlegają opodatkowaniu oraz oskładkowaniu. Jednak w sytuacji, gdy pochodzą one ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (ZFŚS), mogą korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego do określonego limitu.

Zwolnienia podatkowe dla świadczeń z ZFŚS

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT, świadczenia rzeczowe i pieniężne finansowane z ZFŚS są zwolnione z podatku dochodowego do kwoty 1000 zł rocznie na pracownika (limit obowiązuje od 1 stycznia 2024 r.). Oznacza to, że jeśli pracodawca sfinansuje z funduszu np. bony świąteczne o wartości 800 zł, nie będą one opodatkowane. Jeśli jednak wartość świadczeń przekroczy 1000 zł, nadwyżka będzie podlegała opodatkowaniu.

Dodatkowo:

• bony towarowe, karty podarunkowe i inne środki płatnicze nie korzystają ze zwolnienia – nawet jeśli są finansowane z ZFŚS,
• paczki świąteczne i świadczenia rzeczowe (np. abonamenty sportowe, bilety do kina) mogą być zwolnione z opodatkowania do limitu 1000 zł.

Obowiązek składkowy na ZUS

Świadczenia finansowane ze środków obrotowych firmy, niezależnie od formy (premia pieniężna, bony, karty podarunkowe), podlegają składkom na ZUS. Wyjątkiem są świadczenia sfinansowane z ZFŚS – wówczas są one zwolnione z oskładkowania, co czyni je bardziej korzystnymi zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika.

‍

Podsumowanie

Premie świąteczne to istotny element polityki wynagradzania, który może przynieść korzyści zarówno pracownikom, jak i pracodawcom. Mogą one przyjmować różne formy - od premii pieniężnych, przez bony podarunkowe, po dodatkowe dni wolne. Choć nie są obowiązkowe, ich przyznanie ma znaczący wpływ na motywację i lojalność pracowników. Firmy, które dbają o swoich pracowników i oferują im premie świąteczne, mogą liczyć na lepszą atmosferę w miejscu pracy, wyższe zaangażowanie zespołu oraz pozytywny wizerunek na rynku pracy. Warto więc rozważyć wprowadzenie tej formy gratyfikacji, nawet jeśli miałaby ona mieć symboliczny wymiar.

‍

Czytaj także:

Czego pokolenie Z oczekuje od pracodawcy

30 minut przerwy w pracy - jak wpływa na efektywność i co mówi prawo

Aneks do umowy zlecenie - co warto wiedzieć

‍