,
Rozwiązanie stosunku pracy może przybierać różne formy – od jednostronnego wypowiedzenia przez pracodawcę lub pracownika po rozwiązanie umowy za porozumieniem stron. To ostatnie rozwiązanie, choć często korzystne, nie zawsze jest w pełni rozumiane przez osoby kończące współpracę.
Decydując się na tę formę zakończenia zatrudnienia, obie strony muszą dojść do wspólnego porozumienia w kwestii warunków rozstania. Jakie są tego konsekwencje? Czy pracownik zawsze powinien się na to godzić? A może są sytuacje, w których lepszym wyborem jest tradycyjne wypowiedzenie?
Przyjrzyjmy się bliżej temu, czym jest wypowiedzenie za porozumieniem stron, jakie są jego zalety i kiedy warto z niego skorzystać.
Na czym polega wypowiedzenie za porozumieniem stron?
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron to sposób zakończenia stosunku pracy, w którym obie strony – pracownik i pracodawca – uzgadniają warunki rozstania. W przeciwieństwie do jednostronnego wypowiedzenia:
- nie obowiązuje okres wypowiedzenia (chyba że strony uzgodnią inaczej),
- nie jest wymagane uzasadnienie decyzji,
- obie strony muszą wyrazić zgodę na ustalone warunki.
Takie rozwiązanie może dotyczyć zarówno umowy na czas określony, jak i nieokreślony. Co istotne, żadna ze stron nie może narzucić drugiej tej formy zakończenia współpracy – musi to być wspólna decyzja.
Korzyści dla pracownika
Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron może być atrakcyjne dla pracownika z kilku powodów. Pozwala ono na większą kontrolę nad procesem zakończenia zatrudnienia, co często jest kluczowe przy planowaniu dalszej kariery zawodowej.
Brak obowiązku przepracowania okresu wypowiedzenia
Jeśli pracownik znalazł nową pracę lub ma inne zobowiązania, które wymagają natychmiastowego zakończenia dotychczasowego zatrudnienia, ta forma rozwiązania umowy pozwala mu uniknąć konieczności przepracowania ustawowego okresu wypowiedzenia. W standardowych warunkach okres ten może wynosić od dwóch tygodni do nawet trzech miesięcy, co często utrudnia elastyczne planowanie przyszłości. Dzięki porozumieniu stron można uzgodnić odejście niemal natychmiastowe, co eliminuje ryzyko utraty nowej szansy zawodowej.
Możliwość negocjacji warunków odejścia
W przeciwieństwie do jednostronnego wypowiedzenia, pracownik ma możliwość negocjowania kluczowych aspektów swojego odejścia. Może to obejmować:
- Wysokość odprawy – w niektórych przypadkach, zwłaszcza gdy firma chce uniknąć formalnego zwolnienia, pracownik może wynegocjować korzystne warunki finansowe.
- Ekwiwalent za niewykorzystany urlop – w przypadku odejścia na zasadzie porozumienia stron można uzgodnić, czy urlop zostanie wykorzystany w naturze, czy też wypłacony jako ekwiwalent pieniężny.
- Referencje od pracodawcy – dobrowolne rozstanie w zgodzie z pracodawcą często zwiększa szanse na otrzymanie pozytywnych referencji, co może pomóc w dalszej karierze.
Lepsze relacje z pracodawcą na przyszłość
Rozwiązanie umowy w przyjaznej atmosferze może okazać się korzystne w dłuższej perspektywie. Utrzymanie dobrych relacji z byłym pracodawcą może ułatwić zdobycie rekomendacji lub nawet powrót do firmy w przyszłości, jeśli zajdą ku temu sprzyjające okoliczności. Ponadto, pozytywne zakończenie współpracy może wpłynąć na budowanie dobrego wizerunku w branży, co jest szczególnie istotne w zawodach wymagających szerokiej sieci kontaktów.
Uniknięcie stresu związanego ze zwolnieniem
Zwolnienie przez pracodawcę, zwłaszcza jeśli wynika z redukcji etatów lub zmian organizacyjnych, może być stresujące i negatywnie wpłynąć na poczucie własnej wartości zawodowej. Porozumienie stron daje większe poczucie kontroli nad procesem zakończenia pracy i eliminuje element nagłego zwolnienia, które może być trudne emocjonalnie.
Korzyści dla pracodawcy
Z perspektywy pracodawcy rozwiązanie umowy za porozumieniem stron jest często bardziej komfortowe i mniej obciążające niż wypowiedzenie jednostronne, które może prowadzić do sporów i formalnych komplikacji.
Brak konieczności uzasadniania decyzji
W przypadku jednostronnego wypowiedzenia przez pracodawcę, często konieczne jest podanie przyczyny rozwiązania umowy – zwłaszcza w przypadku umów na czas nieokreślony. Może to prowadzić do nieporozumień, konfliktów, a nawet sporów sądowych. Porozumienie stron eliminuje ten problem, ponieważ nie wymaga żadnych wyjaśnień ani formalnych uzasadnień.
Możliwość uniknięcia kosztów związanych z okresem wypowiedzenia
Jeśli pracownik jest zatrudniony na umowę o pracę z długim okresem wypowiedzenia (np. trzymiesięcznym), pracodawca, zawierając porozumienie stron, może uniknąć konieczności wypłacania wynagrodzenia za ten okres. Jest to szczególnie istotne w sytuacjach, gdy firma planuje restrukturyzację, redukcję etatów lub ograniczenie kosztów operacyjnych.
Mniejsze ryzyko konfliktów i postępowań sądowych
Jednym z największych zagrożeń dla pracodawcy przy jednostronnym wypowiedzeniu umowy jest potencjalny konflikt z pracownikiem. Niezadowolony pracownik może kwestionować decyzję i skierować sprawę do sądu pracy, co generuje dodatkowe koszty i wydłuża proces. Wybór porozumienia stron pozwala uniknąć takich sytuacji, zapewniając zgodne i formalnie uregulowane zakończenie współpracy.
Możliwość płynnej reorganizacji zespołu
Gdy firma planuje zmiany kadrowe, szybkie i bezproblemowe rozstanie z pracownikiem pozwala na natychmiastowe wprowadzenie nowego zatrudnienia lub dostosowanie struktury organizacyjnej. W przeciwieństwie do tradycyjnego wypowiedzenia, które wymaga dłuższego oczekiwania na zwolnienie stanowiska, porozumienie stron umożliwia elastyczne dostosowanie zespołu do aktualnych potrzeb przedsiębiorstwa.
Budowanie pozytywnego wizerunku firmy
Dbanie o dobre relacje z odchodzącymi pracownikami jest ważnym elementem strategii employer brandingu. Firma, która rozstaje się z pracownikami w przyjaznej atmosferze, buduje reputację miejsca przyjaznego dla zatrudnionych. Może to ułatwić przyszłą rekrutację i zwiększyć zaufanie do organizacji zarówno wśród pracowników, jak i w oczach klientów oraz partnerów biznesowych.
Kiedy warto skorzystać z wypowiedzenia za porozumieniem stron?
Nie zawsze rozwiązanie umowy za porozumieniem stron jest najlepszym wyjściem. Warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację zawodową i zastanowić się, czy ta forma zakończenia stosunku pracy jest korzystna. W pewnych okolicznościach może przynieść znaczące korzyści, ale w innych – prowadzić do niekorzystnych konsekwencji, np. utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych.
Dobre sytuacje na skorzystanie z tej formy rozwiązania umowy
Choć porozumienie stron nie zawsze jest oczywistym wyborem, w wielu przypadkach okazuje się najlepszym rozwiązaniem dla obu stron stosunku pracy. Oto sytuacje, w których warto rozważyć tę opcję:
Pracownik znalazł nową pracę i chce odejść natychmiast
Nowe oferty zatrudnienia często wymagają szybkiego rozpoczęcia pracy, a ustawowy okres wypowiedzenia (np. trzy miesiące przy umowie na czas nieokreślony) może stanowić poważną przeszkodę. Rozwiązanie umowy za porozumieniem stron pozwala na niemal natychmiastowe zakończenie współpracy, co daje pracownikowi szansę na szybkie rozpoczęcie nowego etapu kariery.
Firma planuje redukcję zatrudnienia, ale chce uniknąć sporów
Pracodawcy często decydują się na zwolnienia grupowe lub indywidualne w wyniku restrukturyzacji. Porozumienie stron pozwala uniknąć konieczności formalnego uzasadniania wypowiedzeń, a także minimalizuje ryzyko konfliktów i sporów sądowych. Jest to szczególnie korzystne w sytuacjach, gdy pracodawca nie chce narażać się na negatywny wizerunek i długotrwałe postępowania prawne.
Obie strony zgadzają się, że dalsza współpraca nie ma sensu
Czasami zdarza się, że zarówno pracownik, jak i pracodawca dochodzą do wniosku, że kontynuowanie zatrudnienia nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Może to wynikać z:
- Braku dopasowania do kultury organizacyjnej – pracownik nie odnajduje się w firmie lub nie zgadza się z jej wartościami.
- Zmienionych oczekiwań pracodawcy – firma nie widzi już miejsca dla danego pracownika w swojej strukturze.
- Braku satysfakcji zawodowej – pracownik czuje, że nie rozwija się w danym miejscu pracy i nie widzi perspektyw na przyszłość.
W takiej sytuacji porozumienie stron jest rozsądnym rozwiązaniem, które pozwala obu stronom zakończyć współpracę w zgodzie i uniknąć niepotrzebnych napięć.
Jak sporządzić wypowiedzenie za porozumieniem stron?
Dokument rozwiązania umowy powinien zawierać kluczowe elementy:
- Dane stron – imię, nazwisko i adres pracownika oraz nazwa i adres pracodawcy.
- Data sporządzenia dokumentu – określa, kiedy porozumienie zostało zawarte.
- Oświadczenie o rozwiązaniu umowy – jasno wskazuje, że obie strony zgadzają się na rozwiązanie stosunku pracy.
- Ustalone warunki – np. termin zakończenia pracy, ewentualna odprawa czy inne świadczenia.
- Podpisy obu stron – dokument musi być podpisany zarówno przez pracownika, jak i pracodawcę.
Warto zadbać o to, by treść dokumentu była jasna i precyzyjna, by uniknąć ewentualnych nieporozumień.
Podsumowanie
Wypowiedzenie za porozumieniem stron to rozwiązanie, które pozwala na szybkie i bezkonfliktowe zakończenie współpracy. Jest szczególnie korzystne, gdy obie strony chcą uniknąć okresu wypowiedzenia i uzgodnić indywidualne warunki rozstania.
Nie zawsze jednak jest to najlepsza opcja – warto dokładnie przeanalizować swoją sytuację, skonsultować się z prawnikiem i upewnić się, że warunki są dla nas korzystne. Dopiero wtedy podpisanie takiego dokumentu będzie świadomą i dobrą decyzją.
Czytaj także:
Język inkluzywny ma znaczenie - zbuduj nowoczesną kulturę organizacji
Piramida Maslowa - czyli hierarchia ludzkich potrzeb
Blog KPI - czym są i jak je stosować?
Data aktualizacji:
2025-03-11
